Όταν Άλλαζαν Τον Κόσμο : H Ιταλική Αυτονομία, Της Δεκαετίας Του 1970

Παρουσιάζει ο Παύλος

Το κείμενο που θα παρουσιάσω εδώ είναι η εισαγωγή στην “Ιταλική Αυτονομία” , κεφάλαιο από το βιβλίο “Η ανατροπή της πολιτικής, Ευρωπαϊκά αυτόνομα κοινωνικά κινήματα και η αποαποικιοποίηση της καθημερινής ζωής”, του Γ. Κατσιαφίκα, Εκδόσεις Ελευθεριακή Κουλτούρα (2007).

Αντίθετα με οπουδήποτε αλλού στην Ευρώπη, η Ιταλία γνώρισε ένα κύμα διαμαρτυριών τη δεκαετία του ’70 στις οποίες συμμετείχαν εκατομμύρια άνθρωποι, που αμφισβήτησαν τους μηχανισμούς ελέγχου μιας ολόκληρης κοινωνικής τάξης.
Το μακρύ κύμα των ιταλικών κοινωνικών κινημάτων ξεκίνησε με τις σποραδικές φοιτητικές διαμαρτυρίες, που έφτασαν στο αποκορύφωμα τους το 1968. Αντίθετα, όμως, με τις περισσότερες χώρες, όπου οι φοιτητικές διαμαρτυρίες ατόνησαν, οι ιταλοί φοιτητές βρήκαν υποστήριξη από τους εργοστασιακούς εργάτες.

Κατά τη διάρκεια του Θερμού Φθινοπώρου το 1969, έντονες εργασιακές διαμάχες παρέλυσαν τη βιομηχανία και για τέσσερα χρόνια εργάτες και διεύθυνση μάχονταν για τον έλεγχο της παραγωγής και των κερδών.
Ταυτοχρόνως, ο φεμινισμός κι ένα νεολαιίστικο κίνημα αντικουλτούρας μετασχημάτιζαν τις κοινωνικές σχέσεις. Στα μέσα της δεκαετίας του ’70 οι ξεπερασμένοι νόμοι σχετικά με το διαζύγιο και την έκτρωση αμφισβητήθηκαν και άλλαξαν από ένα αυτόνομο γυναικείο κίνημα.

Μαζικές απεργίες και η «κόκκινη τρομοκρατία» τάραζαν τη ζωή στο εργοστάσιο και μια πολιτιστική επανάσταση εναντίον του πατριαρχικού πατερναλισμού και της φτώχειας ήταν τόσο έντονα φαινόμενα ώστε οι επαναστάτες ονομάστηκαν «δεύτερη κοινωνία».

Μέσα σ’ αυτή την αναταραχή η εθνική κυβέρνηση αποδείχτηκε ανίκανη να δώσει έστω και μια εικόνα σταθερότητας στη χώρα. Πράγματι, σε μια πρώην φασιστική Ιταλία, υπήρξαν 48 διαφορετικές κυβερνήσεις τα πρώτα 40 μεταπολεμικά χρόνια. Μετά το 1968, καθώς τα κοινωνικά κινήματα καθόριζαν την ατζέντα της δημόσιας συζήτησης, καμία κυβέρνηση δεν ήταν σε θέση είτε να ικανοποιήσει τα συγκρουσιακά αιτήματα των εργατών σε σχέση με τις διαθέσεις των διευθυντών είτε των γυναικών σε σχέση με το Βατικανό, ή έστω να καταφέρει να έχει μια ικανή κοινοβουλευτική πλειοψηφία ώστε να κυβερνήσει χωρίς έντονη αντιπολίτευση. Μεταξύ του 1968 και του Οκτώβρη του 1974 υπήρξαν 8 διαφορετικές κυβερνήσεις, όμοιες μεταξύ τους ως προς την έλλειψη διαφάνειας και ικανοτήτων, οδηγώντας πολλούς Ιταλούς στην πίστη ότι το πολιτικό σύστημα ήταν εγγενώς αναξιόπιστο.

Θα εξετάσω την Autonomia, όπως έγινε γνωστή στην Ιταλία κατά τη δεκαετία του ’70 η ποικιλόμορφη σύγκλισηαυτόνομων ομάδων.

Ξεκινώντας με το Θερμό Φθινόπωρο των εργατών, θα συζητήσω τις ρίζες της Autonomia στο εργατικό, το γυναικείοκαι το νεολαιίστικο κίνημα. Αν και οι σχέσεις μεταξύ αυτών των τριών σφαιρών ήταν συχνά κακές και αντιθετικές, αν τις δούμε οε σύνολο, συγκροτούν ένα κίνημα του οποίου η μαχητική εναντίωση και η αυτονομία από τα κατεστημένα πολιτικά κόμματα έδωσαν στις πράξεις τους μια διαρκή ιστορική σημασία.

Το 1977 ο συνδυασμός μιας συστημικής πολιτικής κρίσης, γρήγορων οικονομικών αλλαγών και της αυξανόμενης λαϊκής εναντίωσης έφτασε στο αποκορύφωμα της με μια μαχητική εξέγερση εναντίον του κατεστημένου συστήματος και της νομιμόφρονης κομμουνιστικής αντιπολίτευσης.
Οι επακόλουθες αντάρτικες ενέργειες οργανώσεων όπως οι Ερυθρές Ταξιαρχίες (ΕΤ) επιδείνωσαν την κατασταλτική κυβερνητική πολιτική και οδήγησαν πολλούς στην απόσυρση από τον ακτιβισμό, αλλά αυτό δεν συνέβη πριν τα αυτόνομα κινήματα μετασχηματίσουν το πολιτικό σκηνικό της ιταλικής κοινωνίας:

Οι γυναίκες κέρδισαν μεγαλύτερη νομική προστασία και κοινωνική ελευθερία, οι εργάτες είδαν το επίπεδο ζωής τους να βελτιώνεται και τον ελεύθερο χρόνο τους να αυξάνει, ενώ οι νέοι άνθρωποι απελευθερώθηκαν σε μεγάλο βαθμό από τα υπολείμματα του πατριαρχικού φεουδαλισμού και άρχισαν να αδιαφορούν για το πανεπιστήμιο, το σχολείο και την οικογένεια.

Πηγή : Σχολιαστές Χωρίς Σύνορα