Ευρωεκλογές 2024
Μαυρίζουμε κυβέρνηση,
μνημονιακά κόμματα,
άκρα δεξιά,
χρησιμοποιώντας τα ψηφοδέλτια της Αριστεράς
Οι ευρωεκλογές της 9ης Ιουνίου διεξάγονται σε κλίμα πολεμικής προετοιμασίας και κλιμακούμενης έντασης. Στην παγκόσμια οικονομία βαραίνουν οι συνέπειες της περασμένης κρίσης, καθώς και ο τρόπος με τον οποίον ξεπεράστηκε, χωρίς να υπάρξει η αναγκαία καταστροφή κεφαλαίου στην απαιτούμενη κλίμακα.
Ο παγκόσμιος καπιταλισμός σαπίζει. Παρά την αύξηση του πλούτου, παρά τις πρωτοφανείς δυνατότητες της τεχνολογίας και της επιστήμης να εξασφαλίσει ένα λαμπρό μέλλον για την ανθρωπότητα, χωρίς φτώχεια και χωρίς πολέμους, ο καπιταλισμός και η κινητήρια μηχανή του, το κυνήγι του καπιταλιστικού κέρδους, σέρνουν την ανθρωπότητα σε κλιματική-περιβαλλοντική καταστροφή, στον όλεθρο του πολέμου και στην εξαθλίωση της παγκόσμιας εργατικής τάξης.
Βλέπουμε μπροστά στα μάτια μας να κλιμακώνεται η ένταση ανάμεσα στα δύο βασικά ιμπεριαλιστικά μπλοκ (ΗΠΑ-ΕΕ-Δύση από τη μία και Κίνα-Ρωσία και λοιποί από την άλλη). Ο ανταγωνισμός για πρώτες ύλες, εμπορικές συμφωνίες και πολιτική επιρροή εκδηλώνεται σε πολλά σημεία του πλανήτη και έχει κορυφωθεί στην πολεμική αναμέτρηση στην Ουκρανία, όπου η επιθετικότητα του ΝΑΤΟ έχει οδηγήσει σε μια σύγκρουση που είναι υπαρξιακού χαρακτήρα για τη Ρωσία, αλλά κινητοποιεί και την ΕΕ στην κατεύθυνση της ανάπτυξης της στρατιωτικής της ισχύος. Χώρες παραδοσιακά ουδέτερες και με χαμηλές στρατιωτικές δαπάνες αλλάζουν πολιτική, ενώ εντείνονται οι πρωτοβουλίες για ανάπτυξη ευρωπαϊκών μηχανισμών ανεξάρτητων από τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ. Από τη σκοπιά των ταξικών συμφερόντων, η εργατική τάξη της χώρας μας πρέπει να επιδιώκει την ήττα του δικού της στρατοπέδου, δηλαδή, την ήττα του ΝΑΤΟ, της ΕΕ και των Αμερικανών στην Ουκρανία. Αυτή η ήττα, στο βαθμό που προέρχεται από τη δική μας αυτόνομη δράση ενάντια στην κυβέρνηση της ΝΔ, που έχει μετατρέψει τη χώρα σε στρατόπεδο των Αμερικανο-νατοϊκών και Ευρωενωσιακών δυνάμεων, θα είναι και δική μας νίκη στον αγώνα για καλύτερη ζωή σήμερα αλλά και στον αγώνα για την ανατροπή του καπιταλισμού στην Ελλάδα.
Την ίδια στάση πρέπει να επιδείξουμε απέναντι στον πόλεμο, στην πραγματικότητα, στη σφαγή που συντελείται στην Παλαιστίνη: είμαστε με τους Παλαιστίνιους, υπέρ του αγώνα τους για δημιουργία ανεξάρτητου κράτους, και εναντίον του σιωνιστικού κράτους του Ισραήλ και των εγκλημάτων που διαπράττει με τις πλάτες των Αμερικανών και της ΕΕ σε βάρος των Παλαιστινίων. Αυτή η στάση δεν είναι αντι-σημιτισμός. Είναι η σωστή ταξική στάση αλληλεγγύης και διεθνισμού του λαού μας απέναντι σε έναν λαό, τους Παλαιστινίους, που η χώρα τους βρίσκεται υπό κατοχή.
Μακροπρόθεσμα, το μεγάλο ζήτημα για όλες τις δυνάμεις που φιλοδοξούν να παίξουν ρόλο στη γεωπολιτική σκακιέρα είναι το δημογραφικό. Οι δείκτες γεννητικότητας συνεχίζουν να μειώνονται σε ολόκληρο τον κόσμο και οι δημογραφικές απώλειες μπορούν να αναπληρωθούν μόνο από τη μετανάστευση. Σε αυτό το πεδίο έχει πλεονέκτημα το Δυτικό μπλοκ, καθώς οι ροές μεταναστών από τον τρίτο κόσμο, κατευθύνονται κυρίως σε αυτές τις χώρες.
Η κατάσταση της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Η αυξανόμενη γεωπολιτική ένταση έχει πυροδοτήσει στο εσωτερικό της ΕΕ τον διάλογο για την ανάπτυξη ανεξάρτητων από το ΝΑΤΟ στρατιωτικών μηχανισμών και την ενίσχυση της στρατιωτικής ισχύος της Ένωσης, ενώ τα κράτη- μέλη αυξάνουν τις στρατιωτικές τους δαπάνες.
Ταυτόχρονα όμως, οι πολλαπλές εντάσεις και προκλήσεις σε συνδυασμό με τις χαμηλές οικονομικές επιδόσεις της Ένωσης συνολικά και των ηγεμονικών της δυνάμεων ειδικότερα, οδηγούν σε τριβές μεταξύ των κρατών-μελών, θυμίζοντας ότι η βάση συγκρότησης του καπιταλισμού είναι εθνική και διακρατικές ενώσεις, όπως η Ευρωπαϊκή Ένωση, είναι προσωρινές. Το Brexit άλλωστε, είναι μια πολύ πρόσφατη υπενθύμιση αυτής της απλής αλήθειας.
Σημαντικό πρόβλημα για την Ένωση παραμένει η έλλειψη πολιτικής νομιμοποίησης και η απαξίωση της Ένωσης στη συνείδηση της ευρωπαϊκής εργατικής τάξης, κάτι που θα εκδηλωθεί με τη χαμηλή συμμετοχή και στις επερχόμενες ευρωεκλογές.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Ελλάδα
Η Ένωση αποτέλεσε αταλάντευτο σύμμαχο και σταθερό στήριγμα της ελληνικής αστικής τάξης σε όλες τις δύσκολές της στιγμές, όντας αταλάντευτος υπερασπιστής της ιδιωτικής ιδιοκτησίας και της ελεύθερης αγοράς. Ήδη από το 1987, υπερασπίστηκε την εκκλησία και την εκκλησιαστική περιουσία απέναντι στις προθέσεις της τότε κυβέρνησης, οδηγώντας την κυβέρνηση σε άτακτη υποχώρηση. Την περίοδο της διεθνούς καπιταλιστικής κρίσης, διέσωσε τις ελληνικές τράπεζες (μαζί με τις ευρωπαϊκές που ήταν εκτεθειμένες στο ελληνικό χρέος) και κυρίως διέσωσε την εξουσία της αστικής τάξης κανοναρχώντας το –ανίκανο να διαχειριστεί την κατάσταση– ελληνικό πολιτικό προσωπικό.
Επίσης, το κοινό νόμισμα έχει συγκροτήσει μια ισχυρή συμμαχία μεταξύ του χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου, των υπολοίπων κεφαλαιοκρατών (μικρών και μεγάλων) και της εργατικής αριστοκρατίας. Το ευρώ υπάρχει για να ενισχύει την εκμετάλλευση της εργατικής τάξης στο εσωτερικό των χωρών της ευρωζώνης και όχι για να εκμεταλλεύονται οι ισχυρές χώρες της ευρωζώνης τις πιο αδύναμες, όπως κηρύττουν πολλοί διανοούμενοι της Αριστεράς, οι οποίοι δεν κατανοούν γιατί τα παραδοσιακά μεσαία στρώματα έχουν φιλο-ΕΕ στάση. Τα στρώματα αυτά εντάσσονται στην κοινωνική συμμαχία που συγκροτεί το ευρώ, επειδή αυτό είναι το ταξικό τους συμφέρον. Είναι αυτή η κοινωνική συμμαχία που στηρίζει τη σημερινή κυβέρνηση.
Συνολικά, η ΕΕ αποτέλεσε ένα ισχυρό στήριγμα της ελληνικής αστικής τάξης και της αστικής κυριαρχίας και αταλάντευτο αντίπαλο της εργατικής πολιτικής. Οι πολιτικές που υπηρετούν τα συμφέροντα της εργατικής τάξης, όπως η μονομερής διαγραφή του δημόσιου χρέους, έρχονται σε ευθεία αντίθεση με τις αρχές της ΕΕ και οδηγούν αναπόδραστα σε έξοδο της χώρας από την Ένωση.
Το ελληνικό κομματικό σύστημα στον αστερισμό του «κυρίαρχου κόμματος»
Οι εκλογές του 2023 παγίωσαν το σημερινό κομματικό σύστημα του «κυρίαρχου κόμματος» και σηματοδότησαν το (προσωρινό ή πιο μακροπρόθεσμο) ξεπέρασμα του δικομματισμού. Το σύστημα του «κυρίαρχου κόμματος» ήδη αποδίδει καρπούς, όπως φάνηκε στην περίπτωση του φοιτητικού αγώνα ενάντια στα ιδιωτικά ΑΕΙ. Οι αγωνιζόμενοι δεν μπορούν –όπως στο παρελθόν– να προσδοκούν δικαίωση του αγώνα τους από κάποιο άλλο κόμμα που είναι εν δυνάμει κυβέρνηση. Πλέον, η μόνη εν δυνάμει κυβέρνηση είναι η σημερινή. Η ψήφιση ενός νόμου δεν μπορεί να αντιστραφεί παρά μόνο από την ίδια την κυβέρνηση που τον ψήφισε. Αυτή η συνθήκη σπέρνει απογοήτευση και αδυνατίζει τις κινητοποιήσεις.
Στις επερχόμενες ευρωεκλογές δεν φαίνεται να κυοφορείται κάποια εξέλιξη που θα τροποποιήσει αυτήν την κατάσταση. Ίσως εμφανιστεί κάποια φθορά του κυβερνητικού κόμματος, η οποία όμως, μάλλον θα κατευθυνθεί στην άκρα δεξιά.
Το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών έχει σημασία για όλες τις δυνάμεις. Κύρια για την κυβέρνηση, καθώς ένα ποσοστό κάτω από αυτό των ευρωεκλογών του 2019 (33,12%) δημιουργεί πράγματι πρόβλημα σταθερότητας, όπως σωστά ισχυρίζεται ο Μητσοτάκης βάζοντας και πάλι το δίλημμα που ευνοεί τη ΝΔ: πολιτική σταθερότητα ή περιπέτειες. Και αντίστροφα ένα αποτέλεσμα κοντά σε αυτό των τελευταίων βουλευτικών εκλογών επιβεβαιώνει την πολιτική κυριαρχία της ΝΔ και της παρέχει πολιτική νομιμοποίηση να συνεχίσει στην ίδια κατεύθυνση με πιο εντατικούς ρυθμούς.
Σημαντικό θα είναι και το αποτέλεσμα του ΣΥΡΙΖΑ, όντας η πρώτη φορά που η νέα ηγεσία θα μετρηθεί σε εθνική κάλπη. Ο Κασελάκης χρειάζεται ένα αποτέλεσμα που θα χαρακτηριστεί εντυπωσιακό και που θα δημιουργήσει ελπίδες για μελλοντική διεκδίκηση της κυβέρνησης. Στην παρούσα φάση και στην κατάσταση που βρίσκεται ο ΣΥΡΙΖΑ τέτοιο ρόλο μπορεί να παίξει μια επίδοση που θα πλησιάσει το 20%. Στην πλέον πιθανή περίπτωση που το ποσοστό του ΣΥΡΙΖΑ είναι κάτω από το 17,83% του 2023, απλά παγιώνεται η πεποίθηση ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν πρόκειται να βρεθεί ξανά σε κυβερνητική θέση.
Από τη σκοπιά της εργατικής τάξης και των συμφερόντων της, δεν υπάρχει κάποιο ψηφοδέλτιο που να δημιουργεί μια διαφορετική προοπτική.
Για παράδειγμα, η βασική ανάγκη της εργατικής τάξης σήμερα –να αυξηθούν οι μισθοί, τα μεροκάματα και οι συντάξεις– δεν μπορεί να ικανοποιηθεί εντός του μνημονιακού πλαισίου και των στενών δημοσιονομικών περιθωρίων που αυτό θέτει για να συνεχιστεί η απρόσκοπτη αποπληρωμή των δανείων. Η «ακρίβεια» ή ο «πληθωρισμός» δεν είναι φυσικά φαινόμενα αλλά έκφραση των αρπακτικών διαθέσεων του κεφαλαίου και ένας μηχανισμός μαζικής μεταφοράς εισοδήματος από την εργατική τάξη προς το μεγάλο κεφάλαιο.Η σύγκρουση με αυτό το πλαίσιο και η πραγματική ανάσα από τη θηλιά της επιβίωσης που έχει σφίξει γύρω από τον λαιμό της εργατικής τάξης απαιτεί οξυμένους επαναστατικούς αγώνες. Οι μνημονιακές δυνάμεις (ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ, Νέα Αριστερά) φυσικά και δεν πρόκειται να ηγηθούν τέτοιων αγώνων, ούτε μπορούν να πείσουν την πλατιά εργατική τάξη ότι μπορούν να κάνουν κάτι καλύτερο από το να διαχειριστούν αυτήν την αθλιότητα. Σ’ αυτό το πλαίσιο, η ΝΔ βγαίνει ωφελημένη από τη σύγκριση, ως δύναμη σταθερότητας. Το ΚΚΕ, το ΜΕΡΑ25 και η υπόλοιπη εξωκοινοβουλευτική αριστερά δεν μπορούν επίσης να πείσουν την εργατική τάξη ότι έχουν τη θέληση, ή τις δυνάμεις, για να φτάσουν αυτήν τη σύγκρουση μέχρι το τέλος, μέχρι δηλαδή την ανατροπή του καπιταλισμού.
Προκρίνουμε το μαύρισμα της κυβέρνησης, της άκρας δεξιάς και των μνημονιακών κομμάτων και την ενίσχυση των ψηφοδελτίων της Αριστεράς (ΚΚΕ, ΜΕΡΑ25, Εξωκοινοβουλευτική Αριστερά).
Από τα υπάρχοντα ψηφοδέλτια, αυτό του ΜΕΡΑ25 δίνει μάχη επιβίωσης και παρόλο που είχε παρουσιάσει δυναμική ως μια δύναμη που πρότεινε ένα πρόγραμμα άμεσης εφαρμογής, διαφορετικό από το μνημονιακό πλαίσιο, φαίνεται να βουλιάζει πλέον στον αριστερό κινηματισμό παρουσιάζοντας ένα άθροισμα αιτημάτων χωρίς συνοχή και κεντρικό στόχο. Οι υπόλοιπες δυνάμεις έχουν τη συνήθη παρουσία τους, χωρίς να μπορούν να χαράξουν μια διαφορετική προοπτική.
Απέναντι στην πραγματικότητα του αστικού μνημονιακού καθεστώτος
Επαναστατικό μεταβατικό πρόγραμμα
Κρίσιμος κρίκος του επαναστατικού μεταβατικού προγράμματος είναι η μονομερής διαγραφή του δημόσιου χρέους. Η μονομερής διαγραφή πραγματοποιείται με παύση πληρωμών και με δήλωση της κυβέρνησης ότι δεν αναγνωρίζει και δεν πρόκειται να αποπληρώσει το χρέος. Εξαιρούνται τα χρέη προς τα (ελληνικά και ξένα) ασφαλιστικά ταμεία.
Μια τέτοια κίνηση είναι στην ουσία πολεμική ενέργεια ενάντια στους θεσμούς του παγκόσμιου καπιταλισμού (ΔΝΤ, Παγκόσμια Τράπεζα, Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου), αλλά και ενάντια στους πιστωτές του ελληνικού κράτους, καθώς καταστρέφει κεφάλαια εκατοντάδων δισ. ευρώ. Οι κάτοχοι χρεογράφων του ελληνικού δημοσίου θα δουν την αξία των τοποθετήσεών τους να μηδενίζεται. Άμεση συνέπεια της μονομερούς διαγραφής του χρέους είναι ο εξοβελισμός της χώρας από τους διεθνείς οργανισμούς στους οποίους συμμετέχει, όπως το Δ.Ν.Τ. (στο οποίο πληρώνει ετήσια συνδρομή) και η Ευρωπαϊκή Ένωση (προς την οποία κατευθύνεται τμήμα των κρατικών εσόδων).
Η διαγραφή του δημόσιου χρέους δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί με κάποιο μαγικό κόλπο. Μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο από μια αποφασισμένη κυβέρνηση που στηρίζεται στην αποφασισμένη και κινητοποιημένη εργατική τάξη της χώρας.
Η διαγραφή του δημόσιου χρέους οδηγεί στη χρεοκοπία το τραπεζικό σύστημα.
Οι ελληνικές τράπεζες διασώθηκαν και επιβιώνουν χάρη στη γενναία στήριξή τους από το κράτος και τη μη πληρωμή φόρων. Τα δισ. ευρώ που διατέθηκαν για τη διάσωση των τραπεζών φορτώθηκαν στο δημόσιο χρέος, όμως το κουμάντο στις τράπεζες γίνεται από τους ιδιώτες μετόχους. Στο κόστος που είχε η πολιτική στήριξης των τραπεζών πρέπει να υπολογιστεί και το χάρισμα δημόσιας περιουσίας, όπως π.χ. τα περιουσιακά στοιχεία της Αγροτικής Τράπεζας, η οποία χαρίστηκε σε ιδιωτική τράπεζα. Η χρεοκοπία των τραπεζών θα αντιμετωπιστεί με κρατικοποίηση χωρίς αποζημίωση του συνόλου του τραπεζικού συστήματος.
Η κρατικοποίηση των τραπεζών μεταφέρει στα χέρια του κράτους σχεδόν το σύνολο της οικονομικής δραστηριότητας της χώρας. Οι τράπεζες κατέχουν μετοχικό κεφάλαιο σε επιχειρήσεις, ενώ έχουν απαιτήσεις (δάνεια) από άλλες. Σε πολλές περιπτώσεις, τα δάνεια αυτά ξεπερνάνε την αξία της επιχείρησης.
Ο χωρισμός κράτους-εκκλησίας είναι ένα επίσης αναγκαίο στοιχείο του επαναστατικού προγράμματος. Στόχος μας ένα κοσμικό κράτος στο οποίο η άσκηση των θρησκευτικών καθηκόντων θα είναι ιδιωτική υπόθεση και καμία εκκλησία δεν θα έχει λόγο στις πολιτικές υποθέσεις. Η διακοπή της μισθοδοσίας του κλήρου από το κράτος και η δήμευση της εκκλησιαστικής περιουσίας είναι απολύτως αναγκαίες πολιτικές για να σταματήσει η εργατική τάξη να χρηματοδοτεί με το στανιό αυτούς που την αποβλακώνουν. Η κατάργηση του μεσαιωνικού άβατου του Αγίου Όρους είναι επίσης μια στοιχειώδης αστικοδημοκρατική μεταρρύθμιση για την οποία δεν μιλάει κανένας (από δεξιά και αριστερά) και φαίνεται ότι δεν μπορεί να υλοποιηθεί σε συνθήκες αστικής εξουσίας.
Ένα τέτοιο πρόγραμμα είναι ασύμβατο με την παραμονή της χώρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η ΕΕ είναι –μεταξύ άλλων– ένας μηχανισμός προστασίας της ιδιωτικής ιδιοκτησίας και η εφαρμογή ενός τέτοιου προγράμματος συνεπάγεται την έξοδο της χώρας από την ΕΕ και κατά συνέπεια και από την Ευρωζώνη. Η εισαγωγή εθνικού νομίσματος είναι μια παράπλευρη συνέπεια της υλοποίησης του επαναστατικού μεταβατικού προγράμματος.
Η έξοδος από το ΝΑΤΟ και η απομάκρυνση των βάσεων είναι επίσης προϋπόθεση για την ολοκλήρωση ενός τέτοιου προγράμματος. Οι ΝΑΤΟϊκές δυνάμεις παίζουν τον ρόλο του χωροφύλακα και στο εσωτερικό των κρατών-μελών του και είναι βέβαιο ότι θα επιδιώξουν να παρέμβουν στην περίπτωση που οι εξελίξεις κινηθούν σε επαναστατική κατεύθυνση. Απέναντι στις ΝΑΤΟϊκές δυνάμεις, όπλο μας είναι η οργάνωση της εργαζόμενης πλειοψηφίας και η διεθνιστική αλληλεγγύη της παγκόσμιας εργατικής τάξης.
Το πρόγραμμα αυτό είναι μεταβατικό με την έννοια ότι περιγράφει τη μετάβαση από τη σημερινή κατάσταση της αστικής εξουσίας (δικτατορίας της αστικής τάξης) στο κράτος της δικτατορίας του προλεταριάτου.
Το μεταβατικό πρόγραμμα υλοποιείται στο σύνολό του από μια επαναστατική εργατική κυβέρνηση, μια κυβέρνηση που προκύπτει από την επαναστατική ανατροπή της αστικής εξουσίας. Η έναρξη της εφαρμογής του μπορεί να επιχειρηθεί από μια εργατική κυβέρνηση, προκαλώντας την αντίδραση της αστικής τάξης, η οποία θα τσακιστεί από την επαναστατική διαδικασία και θα μετατρέψει την εργατική κυβέρνηση σε επαναστατική εργατική κυβέρνηση.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου