Να Αναδείξουμε Το Δικό Μας Μοντέλο Ανάπτυξης

Γράφει ο Γιάννης Χολέβας.

Ζούμε αναμφίβολα ιστορικές στιγμές από κάθε άποψη. Κανείς δεν μπορούσε να φανταστεί πως σενάρια ταινιών επιστημονικής φαντασίας με πανδημίες ή λοιπές φυσικές καταστροφές θα συνέβαιναν στο παρόν. Κι όμως, εδώ και ενάμιση μήνα περίπου όλη η υφήλιος βιώνει αυτό το δυστοπικό φαινόμενο με την επέλαση του κορονοϊού. Οι εικόνες στα δελτία ειδήσεων και στα σόσιαλ μίντια από την Κίνα τον Γενάρη φαινόταν τόσο μακρινές. Πλέον όμως είναι πραγματικότητα -και σε χειρότερο βαθμό κιόλας- στο δυτικό κόσμο ο οποίος παρακολουθεί ανήμπορος να αντιδράσει την επέλαση του κορονοϊού.

Βιώνουμε μια τεράστια υγειονομική κρίση η οποία έχει αποφέρει σχεδόν 120.000 νεκρούς παγκοσμίως και πάνω από 1,9 εκατομμύρια επιβεβαιωμένα κρούσματα. Πάνω από το μισό του παγκόσμιου πληθυσμού είναι σε καραντίνα. Αυτό ήταν το απαραίτητο μέτρο που κρίθηκε αναγκαίο ώστε να ανακοπεί η εξάπλωση της πανδημίας μιας και τα Εθνικά Συστήματα Δημόσιας Υγείας ήταν όχι απλώς ανέτοιμα, αλλά και γυμνά ώστε να αντιμετωπίσουν το φαινόμενο. Αναδεικνύεται στο έπακρο ότι ο καπιταλισμός, με τις τεράστιες ανισότητες που εν γένει αποφέρει, αδυνατεί να παρέχει έστω και το μίνιμουμ στην αντιμετώπιση βασικών παραμέτρων της δημόσιας υγείας. Οι εικόνες με τα κομβόι στην πλούσια Βόρεια Ιταλία και το σκάψιμο μαζικών τάφων στη μητρόπολη του καπιταλισμού, τις ΗΠΑ, το επιβεβαιώνουν στο έπακρο.

Πριν από λίγο ο Μακρόν δήλωσε πως «ήμασταν ανέτοιμοι να αντιμετωπίσουμε την υγειονομική κρίση». Οι ανεπάρκειες σε υγειονομικό προσωπικό, υλικά, μέτρα προστασίας σε παγκόσμια κλίμακα το επιβεβαιώνουν. Παράλληλα, έχει δημιουργηθεί ένα ράλι επιστημονικών ερευνών περί θεραπείας και εμβολίου, με τον ανταγωνισμό κρατών, ινστιτούτων, φαρμακευτικών εταιρών για την κατοχύρωση της πατέντας να αγγίζει κόκκινο. Άραγε όταν και όποτε βγει, πόσο εφικτό θα είναι χώρες του τρίτου κόσμου να το προμηθευτούν; Μη ξεχνάμε πως η ευρεσιτεχνία και η έννοια της πατέντας είναι σύμφυτη με τον καπιταλισμό.

Εδώ όμως, αξίζει να γίνει μια αναφορά στο λαμπρό παράδειγμα της Κούβας, αλλά και άλλων χωρών, που προσέφεραν και προσφέρουν σημαντική βοήθεια τόσο με προσωπικό όσο και με φάρμακα και υλικά, όπως και τεχνογνωσία, για την αντιμετώπιση αυτής της κρίσης σε διάφορα ανεπτυγμένα κράτη του δυτικού κόσμου που φαίνεται πως έγιναν αυτά πλέον ο φτωχός συγγενής! Άλλωστε ολόκληρη ΕΕ αδυνατεί να προσφέρει έστω και το ελάχιστό, όπως είδαμε στην Ιταλία και την Ισπανία.

Συνάμα με την υγειονομική κρίση αχνοφαίνονται στον ορίζοντα οι δραματικές συνέπειες στην οικονομία. Αναμένεται ύφεση που δεν έχει βιώσει ο σύγχρονος κόσμος από την εποχή του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Η αστική τάξη και οι κυβερνήσεις της βέβαια, θα κάνουν οτιδήποτε χρειαστεί για να μετριάσουν τις απώλειές τους. Τα προγράμματα ενίσχυσης που ανακοινώνονται εκεί αποσκοπούν: η εργατική τάξη θα πληρώσει και αυτήν την κρίση, όπως και όλες τις προηγούμενες. Θα υπάρξει στροφή προς τον δημόσιο τομέα, άλλωστε παρατηρούμε το φαινόμενο στυγνοί νεοφιλελεύθεροι να μεταλλάσσονται σε κρατιστές και υποστηρικτές της ανάγκης περί ισχυρού κράτους. Θα αναδειχθεί η σημασία του δημόσιου τομέα υγείας αυτού που τόσο απαξιώθηκε χρόνια τώρα. Θα κρατικοποιηθούν εταιρίες και επιχειρήσεις ώστε να αναγεννηθούν και να ξαναπεράσουν σε χέρια ιδιωτών.

Περιστολή εργασιακών δικαιωμάτων, κλείσιμο μικρών καταστημάτων, αύξηση της ανεργίας είναι δεδομένα.

Μία άλλη παράμετρος της κρίσης που βιώνουμε είναι αυτή της περιστολής ατομικών δικαιωμάτων και ελευθεριών. Προβάρονται μέτρα κοινωνικού αποκλεισμού ως αναγκαία μεν για την αντιμετώπιση της πανδημίας, αλλά είναι γενικώς αποδεκτό ότι όσο εύκολα ψηφίζονται αυτά τα μέτρα, άλλα τόσο δύσκολα καταργούνται. Άλλωστε τι ακριβώς αποφέρει το να ρίχνουν το βάρος στην ατομική ευθύνη καλώντας τον κόσμο να μείνει στο σπίτι, κλείνοντας ακόμη και τους ελάχιστους δημόσιους χώρους σε διάφορες πόλεις, ενώ οι μεγάλες επιχειρήσεις στοιβάζουν χιλιάδες εργαζόμενους; Και άλλοι τόσοι στοιβάζονται στα νοσοκομεία, στην τροφοδοσία, στην καθαριότητα, στις μεταφορές κ.α. διακινδυνεύουν την υγεία τους καθημερινά λόγω των απαράδεκτων εργασιακών συνθηκών. Μη ξεχνάμε και τις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες, όπως τους πρόσφυγες που είναι στοιβαγμένοι σε κλειστά κέντρα κράτησης, τους άστεγους, τους Ρομά και άλλους τόσους.

Στη χώρα μας ήδη υφαίνεται το successstoryτης «υπεύθυνης και ισχυρής κυβέρνησης», όπως το ανέδειξε και ο πρωθυπουργός στο διάγγελμά του, καμαρώνοντας πώς σταθήκανε «προνοητικοί, υπεύθυνοι και αποτελεσματικοί». Το έδαφος με την αποδοχή των μέτρων σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις έχει στρωθεί. Οι εκλογές δεν είναι σενάριο μακρινό πλέον. Μάλιστα αν είναι και στο χέρι τους από άποψη συνθηκών, θα τις πραγματοποιήσουν σε βραχυπρόθεσμο στάδιο. Μάλιστα ο πρωθυπουργός απέδωσε και τα εύσημα προς στο λαό πως υπάκουσε και εφάρμοσε κατά γράμμα τις εντολές σηκώνοντας το βάρος της περίφημης ατομικής ευθύνης. Δεν μας είπε όμως για την δικιά τους ευθύνη, αυτή των κυβερνώντων, τι γίνεται στην δημόσιο υγεία, τα εργασιακά και πάει λέγοντας.

Χαιρέτισε τους γιατρούς και τους νοσηλευτές στα νοσοκομεία, αυτά που οι ίδιοι οι κυβερνόντες κάθε χρώματος τα απαξίωναν κάθε λίγο και λιγάκι και τα ξεγύμνωσαν από προσωπικό και πόρους. Χαιρέτισε τους εργαζόμενους στα σούπερ μάρκετ, που δουλεύουν απανωτά για να θησαυρίζουν οι μεγάλες επιχειρήσεις, τους μεταφορείς, που είναι έρμαιο του κάθε αφεντικού, τους εργάτες καθαριότητας, που θέλει να τους αντικαταστήσει με ιδιωτικές εταιρίες κλπ. Έχει άλλωστε και τεράστια υποστήριξη από τα ΜΜΕ, τα οποία αποθεώνουν την κυβέρνηση μπλοκάροντας κάθε άλλη άποψη και προβάλλοντας κάθε απόγευμα το αστυνομοκρατούμενο κράτος του Χαρδαλιά, μη κάνοντας έστω και τον ελάχιστο λόγο αναφοράς σε φωνές υγειονομικών και τα αιτήματά τους. Αλίμονο, άλλωστε χρηματοδοτήθηκαν σημαντικά μη ξεχνάμε! Όπως χρηματοδοτήθηκαν και οι ιδιωτικές δομές υγείας, τα ΚΕΚ και πάει λέγοντας.

Εδώ αναδεικνύονται όμως και οι ευθύνες της κομμουνιστικής, ριζοσπαστικής αριστεράς. Για να δούμε τι έκανε αυτό το διάστημα. Ανέδειξε τις χρόνιες ευθύνες πολιτικών στην υγεία και την οικονομία, αμφισβήτησε τα προβληματικά μέτρα της κυβέρνησης, στήριξε πρωτοβουλίες υγειονομικών, ενίσχυσε διαδικτυακές πρωτοβουλίες αλληλεγγύης κ.α. Είναι όμως αρκετά αυτά; Μπόρεσε να αναδειχθεί στον έτερο πόλο αντίστασης σε όσα βιώνουμε και τα ακόμη χειρότερα που έπονται; Σχημάτισε στα πλατιά λαϊκά στρώματα την πεποίθηση πως υπάρχει και άλλη φωνή, άλλη άποψη, άλλη προοπτική; Γνώμη μας είναι πως όχι. Η πολυδιάσπαση και ο σεχταρισμός δυστυχώς, αποδυναμώνουν την ικανότητα αντίστασης και της προβολής ενός άλλου προτύπου.

Συμφωνούμε πως οι στιγμές και οι καταστάσεις που βιώνουμε είναι απέναντι σε βασικές μεθόδους δράσης του κινήματος. Παρόλες τις δυσκολίες όμως, απέχουμε αρκετά από το να σχηματιστεί ένας ισχυρός διακριτός πόλος. Χρέος όλων των δυνάμεων είναι να αναγνώσουν με τα σωστά εργαλεία την υπάρχουσα κατάσταση και να υποδείξουν εκείνες τις πολιτικές οι οποίες αρχικά θα ενισχύσουν τον λαό στη κρίση που έρχεται και, ισχυροποιώντας τις δυνατότητες του κινήματος, θα βγουν μπροστά προβάλλοντας ένα άλλο παραγωγικό μοντέλο ανάπτυξης με σεβασμό στον άνθρωπο, στα δικαιώματα και τις ελευθερίες του, στο φυσικό περιβάλλον. Ένα μοντέλο ανάπτυξης που θα αντιπαρατεθεί πειστικά με το σαθρό καπιταλιστικό μοντέλο που βιώνουμε τις επιπτώσεις του σε κάθε κρίση, το στοχοποιούμε, το γκρεμίζουμε και όλο μπροστά μας είναι.

Ο Εργατικός Αγώνας, στο πλαίσιο των δυνατοτήτων του, θα είναι παρών στο δύσκολο αυτό δρόμο καταθέτοντας τις προτάσεις του, στηρίζοντας κάθε πρωτοβουλία αλληλεγγύης, ενισχύοντας κάθε διεκδίκηση, ώστε να βγούμε πραγματικά δυνατοί και όρθιοι από αυτή την υγειονομική κρίση και έτοιμοι για την οικονομική κρίση που έρχεται.