ΤΟ ΜΑΡΞΙΣΤΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ
Κυκλοφορεί το νέο τεύχος Νο 154 του περιοδικού Σοσιαλισμός από τα Κάτω με εξώφυλλο φωτογραφία από τη μαζική διαδήλωση ενάντια στην κυβέρνηση των υποκλοπών που κατάφερε να βαδίσει στο κέντρο της Αθήνας παρά την απαγόρευση. Αυτός ο αέρας της αντίστασης και της νίκης διαπνέει το νέο τεύχος μαζί με τις πολύτιμες ιδέες για να ανατρέψουμε αυτό το σύστημα της καταστροφής και της βαρβαρότητας.
Τις νέες διαστάσεις της κρίσης περιγράφει στο άρθρο του «Μια κρίση χωρίς τέλος;» ο Πάνος Γκαργκάνας, μετά και το τελευταίο σκάνδαλο των υποκλοπών. Όπως ισχυρίζεται, η κυβέρνηση του Μητσοτάκη, όπως και οι κυβερνήσεις παγκόσμια, κλονίζονται από τις πολύπλευρες και μακρόσυρτες κρίσεις του καπιταλισμού. Η μεγάλη εικόνα διεθνώς καθορίζεται από την πολεμική έξαρση των ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών και την επισιτιστική και ενεργειακή κρίση μέχρι τη νέα οικονομική κάμψη και τη σκλήρυνση της νομισματικής πολιτικής με την αύξηση των επιτοκίων. Και καμία χώρα δεν μένει ανεπηρέαστη, από την Αμερική μέχρι τη Σρι Λάνκα και την Ευρωζώνη. Στην Ελλάδα «πίσω από τους πανηγυρισμούς του Σταϊκούρα ότι η Ελλάδα βγαίνει και από τη “μεταμνημονιακή” εποπτεία, η αλήθεια είναι ότι η Τρόικα έχει αντικατασταθεί σε μόνιμη βάση από την ΕΚΤ». Η στήριξη της Λαγκάρντ στον Μητσοτάκη και οι εκκλήσεις για ενότητα μπροστά στον κοινό εχθρό την Τουρκία δεν αρκούν για να βγάλουν τη Νέα Δημοκρατία από την απομόνωση, ενώ το εργατικό κίνημα ετοιμάζεται για ένα καυτό απεργιακό φθινόπωρο και με την επαναστατική αριστερά μπροστά στην οργάνωση των μαχών με την προοπτική της εργατικής εναλλακτικής.
Στη συζήτηση που ανοίγει για τη σχέση ανάμεσα στο κράτος, την οικονομία και τη δημοκρατία παρεμβαίνει με το άρθρο της «Κράτος, “παρακράτος”, δημοκρατία και επανάσταση» η Μαρία Στύλλου. Με οδηγό τον Λένιν και τη θεωρία του για το κράτος, θυμίζει ότι «η δημοκρατία συμπιέζεται πάντοτε από τα στενά πλαίσια της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης και έτσι, στην πραγματικότητα, μένει πάντα δημοκρατία για μια μειοψηφία, μόνο για τις εύπορες τάξεις, μόνο για τους πλούσιους». Ο Λένιν έδωσε μάχη στις αρχές του 20ού αιώνα ενάντια στην άποψη που προβάλλεται μέχρι και σήμερα -και με αφορμή τις υποκλοπές- ότι δηλαδή μπορεί να αλλάξει αυτή η κατάσταση μέσα από κοινοβουλευτικές διαδικασίες και με ένα μεγάλο σοσιαλδημοκρατικό κόμμα. Όπως υπογραμμίζει η Μ. Στύλλου, ο Λένιν προχώρησε στη ρήξη με το σοσιαλδημοκρατικό μοντέλο του κόμματος, ξεκαθαρίζοντας τα βασικά χαρακτηριστικά των επαναστατικών κομμάτων: τη σύνδεση με την τάξη και τους αγώνες της, την επαναστατική θεωρία και τη δημοκρατική συγκεντρωτική λειτουργία. Με στρατηγική «που βάζει στόχο να ξηλώσει τα προνόμια της άρχουσας τάξης στην παραγωγή και να κατεδαφίσει τον κρατικό μηχανισμό που της τα εξασφαλίζει». Όχι μόνο για να ικανοποιηθούν τα οικονομικά αιτήματα, αλλά και να σβήσουν όλες οι μορφές διακρίσεων και καταπίεσης.
Με ένα νέο κύμα απεργιών και αντιστάσεων ενάντια στην ακρίβεια, η εργατική τάξη στην Ευρώπη και διεθνώς δίνει τη μάχη για να μην πληρώσει η ίδια την κρίση με κεντρικό αίτημα τις αυξήσεις και τις συλλογικές συμβάσεις. Στο άρθρο του «Η μάχη των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας», ο Τάσος Αναστασιάδης περιγράφει αυτό το πανόραμα των αγώνων με το εργατικό κίνημα στην Ελλάδα να δίνει μάχες σχεδόν σε όλο τον ιδιωτικό τομέα και πλέον και τον δημόσιο. Με καθοριστική τη μάχη στην COSCO, που απέδειξε ότι «με απεργία διαρκείας κερδίζεις», τα παραδείγματα από μια σειρά χώρους αποδεικνύουν ότι «οι αγώνες που έχουν ξεκινήσει δεν είναι απλά μια ενστικτώδης αντίδραση των εργαζόμενων», αλλά προχωρούν παραπέρα. Μαζικοποιούν τα σωματεία τους, φτιάχνουν νέα εκεί που δεν υπήρχαν, στρέφονται στην αριστερά και μάλιστα στην αντικαπιταλιστική αριστερά, τσακίζοντας «αντισυνδικαλιστικά οπλοστάσια», όπως ο νόμος Χατζηδάκη. Η αριστερά συνολικά αλλά και η αντικαπιταλιστική αριστερά ειδικότερα, καταλήγει ο αρθρογράφος, χρειάζεται να πρωτοστατήσει για να ξεδιπλωθούν οι απεργίες και η αλληλεγγύη κόντρα στους συμβιβασμούς των συνδικαλιστικών ηγεσιών και να γενικευτούν με πανεργατική απεργία.
Για τις πολιτικές εξελίξεις γύρω από το δεύτερο κύμα προοδευτικών κυβερνήσεων στη Λατινική Αμερική και τις προοπτικές που ανοίγονται γράφει στο άρθρο του «Λατινική Αμερική – Η επιστροφή της Αριστεράς» ο Νίκος Λούντος. Όπως επισημαίνει, από την Κολομβία και τη Βολιβία μέχρι τη Χιλή και τη Βραζιλία, τα εκλογικά πίσω-μπρος καταγράφουν την τεράστια πόλωση. Το «μαύρο κύμα», που είχε επικρατήσει το προηγούμενο διάστημα, οπισθοχωρεί πάνω στην αποτυχία των δεξιών κυβερνήσεων να αντιμετωπίσουν την οικονομική κρίση, αλλά και να σταματήσουν τους αγώνες, με την πανδημία να φουντώνει και τα δύο. Οι νέες «προοδευτικές» κυβερνήσεις ήρθαν «πατώντας πάνω σε κινήματα με πολύ μεγάλη ζωτικότητα και διάρκεια που ρίσκαραν τη σύγκρουση με τις πιο αντιδραστικές και επικίνδυνες δυνάμεις», όμως αυτή τη φορά, σε αντίθεση με τις αρχές του 2000, «δεν υπόσχονται καν ριζοσπαστικές αλλαγές, πόσο μάλλον τον σοσιαλισμό…». Απέναντι στο στρατηγικό αδιέξοδο των ρεφορμιστών, τα κινήματα στη Λατινική Αμερική χρειάζονται μια αριστερά που να οργανώσει την επανάσταση «αξιοποιώντας τη δυναμική των δρόμων και των εργατικών χώρων».
Περιβάλλον
Για τις καταστροφικές συνέπειες στο περιβάλλον που έχει το σύστημα του καπιταλισμού γράφει ο Γιώργος Ράγκος στο άρθρο του «Κλιματική καταστροφή: ο καπιταλισμός δεν είναι βιώσιμος». Χαρακτηρίζει ως «ζήτημα ζωής ή θανάτου» τη μάχη ενάντια στην περιβαλλοντική καταστροφή, παραθέτοντας πληθώρα πολύτιμων στοιχείων σχετικά με το μέγεθος της κλιματικής κρίσης, αλλά και σχετικά με τα ψέματα περί “καθαρής ενέργειας” των κυβερνήσεων και των καπιταλιστών που κερδοσκοπούν από την ενέργεια εις βάρος όλης της ανθρωπότητας. «Το αίτημα της κρατικοποίησης των εταιριών ενέργειας και ύδρευσης έχει γίνει κεντρικό σε όλη την Ευρώπη», σημειώνει. Και καταλήγει προτείνοντας «να παλέψουμε για ένα ενιαίο δημόσιο σύστημα ενέργειας με εργατικό και κοινωνικό έλεγχο» με πρόσβαση όλων σε «καθαρή ενέργεια που δεν θα παράγεται με ρυπογόνες διαδικασίες», ενώ απαντάει και στο πώς θα μπορούσαμε να φτάσουμε εκεί.
«Η μουσική, η νεολαία και το σύστημα – σχέσεις αντίστασης και αλλοτρίωσης» είναι ο τίτλος του άρθρου του Γιώργου Πίττα, που παρεμβαίνει στη συζήτηση που άναψε το προηγούμενο διάστημα γύρω από την τραπ και τις ανησυχίες για το «πού βαδίζει η νεολαία μας». Μετά από μια αναδρομή στα μουσικά ρεύματα που επικράτησαν τις προηγούμενες δεκαετίες και πυροδοτούσαν αντίστοιχες «ανησυχίες», φτάνει στη σύγχρονη εποχή για να εξηγήσει τι είναι αυτό που κάνει τόσο δημοφιλή την hip hop κουλτούρα: προσπαθεί «να εκφράσει τα αδιέξοδα και να καταγράψει την πραγματικότητα μιας νεολαίας χωρίς μέλλον, χωρίς δουλειά και μονίμως στο στόχαστρο της αστυνομίας». Αντίστοιχα η τραπ «δημιουργεί την αυταπάτη ότι απέναντι σε ένα σύστημα που σε εξαφανίζει, μπορείς να βγεις νικητής». Όπως υπογραμμίζει ο Γ. Πίττας, χρειάζεται να καταλάβουμε τις αυταπάτες, όχι για την ωραιοποίηση του σεξισμού ή της ματσίλας, αλλά «για να ξεσκεπάσουμε την υποκρισία ενός συστήματος που συστηματικά φορτώνει στους τελευταίους τροχούς της αμάξης τα δικά του εγκλήματα». Παράλληλα, χρειάζεται η μάχη ενάντια στην εμπορευματοποίηση που «σκοτώνει» την καλλιτεχνική ελευθερία. Οι εργάτες της Τέχνης μπορούν να απελευθερωθούν μόνο παλεύοντας μαζί με την υπόλοιπη εργατική τάξη.
Στις σελίδες της βιβλιοκριτικής, ο Πάνος Γκαργκάνας γράφει για το βιβλίο του Αλέξη Ηρακλείδη «Πολυκύμαντες σχέσεις, Έλληνες-Αλβανοί 1821-2021», η Λίλιαν Μπουρίτη για το «Μεταξύ έθνους και τάξης. Αριστερές και Κυπριακό, 1920-1974» (Συλλογικό), ο Σωτήρης Κοντογιάννης για το «Το Δουργούτι της Κατοχής και της Αντίστασης 1941-1944» του Νίκου Αμπανάβα και ο Λέανδρος Μπόλαρης για το «Αστυνομία Πόλεων. Τα πρώτα βήματα στην Ελλάδα του Μεσοπολέμου» του Αχιλλέα Φωτάκη.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου