Το Εditorial Της "Εργατικής Αριστεράς" Που Κυκλοφορεί (φύλλο Νο 470)

 «Ή τώρα ή ποτέ» κραυγάζει μαζί με τον Κλάους Ρέγκλινκ, τον επικεφαλής του ESM, το πρωτοσέλιδο της εφημερίδας «Το Βήμα» της Κυριακής 23/5.

Πρό­κει­ται για μια πα­ρα­τε­τα­μέ­νη προ­σπά­θεια του κα­θε­στω­τι­κού Τύπου να δη­μιουρ­γή­σει ένα κλίμα αι­σιο­δο­ξί­ας για τις προ­ο­πτι­κές του κα­πι­τα­λι­σμού στην Ελ­λά­δα αλλά, ταυ­τό­χρο­να, και ένα κλίμα «αυ­στη­ρό­τη­τας» σχε­τι­κά με την ανα­γκαία προ­σή­λω­ση στις αντι­με­ταρ­ρυθ­μί­σεις, που ορί­ζο­νται ως η ανα­ντι­κα­τά­στα­τη προ­ϋ­πό­θε­ση για να επι­τευ­χθεί η χι­λιο­τρα­γου­δη­μέ­νη «ανά­πτυ­ξη». 

Σε αυτό το κα­λά­θι το­πο­θε­τεί όλα της τα αυγά η κυ­βέρ­νη­ση Μη­τσο­τά­κη. Το σύ­νο­λο των νο­μο­σχε­δί­ων που έφερε, ή απει­λεί να φέρει στο επό­με­νο διά­στη­μα, χα­ρα­κτη­ρί­ζε­ται από μια ενό­τη­τα στην κα­τεύ­θυν­ση: Την αύ­ξη­ση του πο­σο­στού εκ­με­τάλ­λευ­σης των ερ­γα­ζο­μέ­νων, αλλά και του επι­πέ­δου κα­τα­πί­ε­σης πάνω στην κοι­νω­νι­κή πλειο­ψη­φία. Λίγοι πλέον προ­σπα­θούν να κρύ­ψουν ότι αυτή η πο­λι­τι­κή θα οδη­γή­σει σε δρα­μα­τι­κή αύ­ξη­ση της κοι­νω­νι­κής ανι­σό­τη­τας, που θα έλθει στην επι­φά­νεια αμέ­σως μόλις βγει η κοι­νω­νία από τις ει­δι­κές συν­θή­κες της παν­δη­μί­ας.

Αντί­θε­τα αυτή η προ­ο­πτι­κή της διευ­ρυ­μέ­νης ανι­σό­τη­τας κη­ρύσ­σε­ται ως «ανα­πό­φευ­κτη», ή ίσως και «απε­λευ­θε­ρω­τι­κή»: μόνο έτσι θα πει­στεί, λέει, η κυ­ρί­αρ­χη τάξη να επεν­δύ­σει τμήμα από τα κο­λοσ­σιαία λι­μνά­ζο­ντα κε­φά­λαια και, σε συν­δυα­σμό με τις ευ­ρω­παϊ­κές ενι­σχύ­σεις, να οδη­γή­σει τη χώρα στον επό­με­νο «πα­ρα­τε­τα­μέ­νο ανο­δι­κό κύκλο». Κάθε από­κλι­ση, ισχυ­ρί­ζο­νται, από αυτή την πο­λι­τι­κή θα ισο­δυ­να­μού­σε με «ιστο­ρι­κό έγκλη­μα» μέσα σε μια απο­λύ­τως ευαί­σθη­τη συ­γκυ­ρία.

Ασφα­λώς η ναυαρ­χί­δα της κυ­βερ­νη­τι­κής επί­θε­σης είναι το νο­μο­σχέ­διο του Χα­τζη­δά­κη για τα ερ­γα­σια­κά. Με στόχο να δη­μιουρ­γή­σει εκεί­νο το πλαί­σιο όπου η ερ­γα­τι­κή τάξη θα οφεί­λει να ερ­γά­ζε­ται πε­ρισ­σό­τε­ρο, να αμεί­βε­ται λι­γό­τε­ρο, να μην δια­θέ­τει ρυθ­μι­σμέ­να δι­καιώ­μα­τα κατά την ερ­γα­σία της, αλλά και να αντι­με­τω­πί­ζει ποιο­τι­κά με­γα­λύ­τε­ρες δυ­σκο­λί­ες σε κάθε από­πει­ρα αντί­στα­σης με το όπλο της απερ­γί­ας. 

Όμως το νο­μο­σχέ­διο Χα­τζη­δά­κη δεν είναι το μο­να­δι­κό. Ο νόμος για τη συ­νε­πι­μέ­λεια είχε ως στόχο να κη­ρύ­ξει το τέλος του «προ­ο­δευ­τι­σμού» στα ζη­τή­μα­τα της οι­κο­γέ­νειας και των κοι­νω­νι­κών σχέ­σε­ων. Δεν είναι τυ­χαίο ότι διε­θνώς, με πρω­το­πό­ρα τη σύγ­χρο­νη μα­ζι­κή ακρο­δε­ξιά που εμπνέ­ε­ται από τα μο­ντέ­λα και τις ιδέες του Στιβ Μπά­νον, οι κα­θε­στω­τι­κές δυ­νά­μεις προ­ω­θούν πα­ντού αντι­με­ταρ­ρυθ­μί­σεις (στο οι­κο­γε­νεια­κό δί­καιο, στη νο­μο­θε­σία για τους βια­σμούς κλπ) με στόχο την ενί­σχυ­ση της «αρ­ρε­νω­πό­τη­τας» σε βάρος των κα­τα­κτή­σε­ων των γυ­ναι­κών, κα­τα­κτή­σε­ων που πλέον θε­ω­ρού­νται ως υπερ­βο­λι­κή πο­λυ­τέ­λεια. Η πίεση πάνω στις γυ­ναί­κες για με­γα­λύ­τε­ρο εγκλει­σμό στο σπίτι, στο γάμο, στην πυ­ρη­νι­κή οι­κο­γέ­νεια, είναι μια πο­λι­τι­κή που απαλ­λάσ­σει τους κα­πι­τα­λι­στές από ση­μα­ντι­κά βάρη στο κό­στος ανα­πα­ρα­γω­γής της ερ­γα­τι­κής τάξης και γι’ αυτό πάει χέ­ρι-χέ­ρι με τις αντι­με­ταρ­ρυθ­μί­σεις που αυ­ξά­νουν το πο­σο­στό εκ­με­τάλ­λευ­σης στο ερ­γο­στά­σιο. 

Πριν στε­γνώ­σει το με­λά­νι στην επι­κύ­ρω­ση του νόμου για τη συ­νε­πι­μέ­λεια στη Βουλή (με τις ψή­φους μόνο της ΝΔ…), ο Τσιά­ρας προ­α­ναγ­γέ­λει πα­ρέμ­βα­ση για τις φυ­λα­κές, με στόχο «να αυ­ξη­θεί ο χρό­νος πραγ­μα­τι­κής έκτι­σης ποι­νής εντός της φυ­λα­κής». Ο Χρυ­σο­χο­ΐ­δης απαι­τεί πα­ρέμ­βα­ση για πα­ρά­τα­ση του χρο­νι­κού ορίου της αυ­τό­φω­ρης κρά­τη­σης και απε­λευ­θέ­ρω­ση των (χρο­νι­κών και θε­σμι­κών) ορίων ανά­κρι­σης «υπό­πτων» από τις αστυ­νο­μι­κές αρχές. 

Τα ζη­τή­μα­τα αυτά δεν πρέ­πει να αντι­με­τω­πι­στούν ως «λε­πτο­μέ­ρειες» μέσα στη θύ­ελ­λα που αντι­με­τω­πί­ζου­με. Η πε­ρί­ο­δος της παν­δη­μί­ας έδωσε την αφορ­μή για μια ση­μα­ντι­κή ανα­βάθ­μι­ση των δυ­να­το­τή­των των κρα­τι­κών δυ­νά­με­ων και μη­χα­νι­σμών κα­τα­στο­λής. Στη διά­θε­σή τους τέ­θη­κε όλο το οπλο­στά­σιο των ηλε­κτρο­νι­κών τε­χνο­λο­γιών και τους επι­τρά­πη­κε μια πρω­το­φα­νής «εξόρ­μη­ση» κα­τα­γρα­φής/πα­ρα­κο­λού­θη­σης όλων των δε­δο­μέ­νων που αφο­ρούν τον ερ­γα­ζό­με­νο πλη­θυ­σμό. Από αυτό το «κε­κτη­μέ­νο» δεν πρό­κει­ται να πα­ραι­τη­θούν εύ­κο­λα. Ο νόμος για την κα­τάρ­γη­ση του πα­νε­πι­στη­μια­κού ασύ­λου, όπως και η διαρ­κής πα­ρου­σία των δυ­νά­με­ων κα­τα­στο­λής στις συ­νοι­κί­ες, στις πλα­τεί­ες κ.ο.κ., είναι τα σύμ­βο­λα αυτής της γε­νι­κό­τε­ρης κα­τεύ­θυν­σης. 

Σε αυτή την πο­λι­τι­κή θα προ­σπα­θή­σει να στη­ρί­ξει όλες της τις προ­ο­πτι­κές η ηγε­τι­κή ομάδα Μη­τσο­τά­κη. Είναι πο­λι­τι­κά λάθος η τάση να αντι­με­τω­πί­ζε­ται η ομάδα Μη­τσο­τά­κη σαν μια «ακρο­δε­ξιά από­φυ­ση» μέσα στη ΝΔ. Αυτό που πραγ­μα­τι­κά επι­χει­ρεί είναι μια «ανα­σύν­θε­ση» των κα­θε­στω­τι­κών δυ­νά­με­ων –με κορμό την πα­ρα­δο­σια­κή Δεξιά και το «ακραίο» σο­σιαλ­φι­λε­λεύ­θε­ρο κέ­ντρο– γύρω από τα κα­θή­κο­ντα υπο­στή­ρι­ξης των γε­νι­κευ­μέ­νων αντι­με­ταρ­ρυθ­μί­σε­ων. Η «κα­ρα­μαν­λι­κή πτέ­ρυ­γα» και η «σα­μα­ρι­κή δεξιά» της ΝΔ, πα­ρό­τι επέ­λε­ξαν να θυ­μί­σουν την αυ­τό­νο­μη ύπαρ­ξή τους στα ζη­τή­μα­τα του ελ­λη­νο­τουρ­κι­κού αντα­γω­νι­σμού, δεν έχουν άλλο πε­ρι­θώ­ριο έξω από την πει­θαρ­χι­κή στή­ρι­ξη, στο βαθμό που ο Μη­τσο­τά­κης θα κα­τορ­θώ­νει να κα­θο­δη­γεί τις ευ­ρύ­τε­ρες κα­θε­στω­τι­κές επι­λο­γές. Από τον ίδιο αυτό πα­ρά­γο­ντα θα εξαρ­τη­θεί και η επι­λο­γή του χρό­νου για τις εκλο­γές, όπου η κυ­βέρ­νη­ση έχει να σταθ­μί­σει το δικό της συμ­φέ­ρον (πότε θα μπο­ρού­σε με με­γα­λύ­τε­ρη ασφά­λεια να κερ­δί­σει…), αλλά όχι αυ­τό­νο­μα, μέσα στα χρο­νο­δια­γράμ­μα­τα που επι­βά­λουν οι ανα­γκαιό­τη­τες των αντι­με­ταρ­ρυθ­μί­σε­ων. 

Την κα­τεύ­θυν­ση αυτή ο κα­θε­στω­τι­κός Τύπος υπα­γο­ρεύ­ει ως υπο­χρε­ω­τι­κό πλαί­σιο και για τον ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ. Ζητά από τον Αλ. Τσί­πρα να ανα­πλά­σει ολο­κλη­ρω­τι­κά το κόμμα του, σε μια κα­τεύ­θυν­ση «δη­μο­κρα­τι­κού πόλου», όμως της ίδιας κα­θε­στω­τι­κής πο­λι­τι­κής. Και είναι κυ­ριο­λε­κτι­κά εντυ­πω­σια­κός ο βαθ­μός αντα­πό­κρι­σης από την ηγε­σία του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ. Ο Αλ. Τσί­πρας πα­λεύ­ο­ντας να κρα­τή­σει «ζε­στές» τις σχέ­σεις που έχτι­σε ως πρω­θυ­πουρ­γός με την ντό­πια κυ­ρί­αρ­χη τάξη και τους διε­θνείς «θε­σμούς», προ­ε­τοι­μά­ζει ο ίδιος τους όρους της επό­με­νης εκλο­γι­κής/πο­λι­τι­κής ήττας του από τον Μη­τσο­τά­κη. Γιατί όταν συ­γκρού­ο­νται δύο εκ­δο­χές πε­ρι­τυ­λίγ­μα­τος του ίδιου πε­ριε­χο­μέ­νου, δυ­στυ­χώς ή ευ­τυ­χώς, συ­νή­θως επι­κρα­τεί ο αυ­θε­ντι­κό­τε­ρος και με τις λι­γό­τε­ρες αντι­φά­σεις εκ­φρα­στής. 

Ολα αυτά δεν ση­μαί­νουν ότι οι προ­ο­πτι­κές του Μη­τσο­τά­κη θα είναι άνε­τες. Κάθε άλλο. Το κλίμα αι­σιο­δο­ξί­ας για τις ερ­χό­με­νες εξε­λί­ξεις είναι εν πολ­λοίς πλα­στό και υπο­νο­μευ­μέ­νο. Ο Κλά­ους Ρέ­γκλινγκ φρό­ντι­σε να θυ­μί­σει απει­λη­τι­κά ότι «η βιω­σι­μό­τη­τα του χρέ­ους θα είναι κυ­ρί­αρ­χο ζή­τη­μα» στην επό­με­νη μακρά πε­ρί­ο­δο. Η απο­φα­σι­στι­κό­τη­τα των κα­πι­τα­λι­στι­κών ομί­λων «να αρ­πά­ξουν τις ευ­και­ρί­ες» των ευ­ρω­παϊ­κών ενι­σχύ­σε­ων, θα συν­δυα­στεί με «ανα­διαρ­θρώ­σεις», με κλει­σί­μα­τα επι­χει­ρή­σε­ων και μα­ζι­κές απο­λύ­σεις. Η επό­με­νη μέρα της παν­δη­μί­ας θα βρει τους νο­ση­λευ­τές  τσα­κι­σμέ­νους από την κό­πω­ση της υπερ­προ­σπά­θειάς τους, ενώ στα δη­μό­σια νο­σο­κο­μεία η μόνη ορατή προ­ο­πτι­κή θα είναι η… ιδιω­τι­κο­ποί­η­ση μέσω των διευ­ρυ­μέ­νων ΣΔΙΤ. 

Ο απο­φα­σι­στι­κός πα­ρά­γο­ντας για όλα θα είναι η κλί­μα­κα της ερ­γα­τι­κής-λαϊ­κής αντί­στα­σης. Θα χρεια­στού­με ένα κί­νη­μα ικανό να ενώ­σει τον αγώνα στο ερ­γο­στά­σιο, στο σπίτι, στο σχο­λείο, στη γει­το­νιά. Μόνο η επί­γνω­ση ότι τα αι­τή­μα­τα για το 8ωρο και τις υπε­ρω­ρί­ες, για τα δι­καιώ­μα­τα των γυ­ναι­κών, για τις πο­λι­τι­κές ελευ­θε­ρί­ες, για την αλ­λη­λεγ­γύη στην Πα­λαι­στί­νη και τη ρήξη με τον «άξονα» με το Ισ­ρα­ήλ, για την υπε­ρά­σπι­ση του δη­μό­σιου σχο­λεί­ου και νο­σο­κο­μεί­ου κ.ο.κ. είναι όλα όψεις του ίδιου «προ­γράμ­μα­τος», όψεις της πάλης για την ανα­τρο­πή μιας ενιαί­ας επί­θε­σης του κε­φα­λαί­ου, μπο­ρεί να μας κα­θο­δη­γεί στις συν­θή­κες που έρ­χο­νται. Μέσα από αυ­τούς τους αγώ­νες θα κρι­θεί ο νέος συ­σχε­τι­σμός δύ­να­μης με­τα­ξύ των βα­σι­κών κοι­νω­νι­κών δυ­νά­με­ων, που αυτός θα κα­θο­ρί­σει και τις επό­με­νες πο­λι­τι­κές εξε­λί­ξεις. Και μέσα σε αυ­τούς τους αγώ­νες θα κρι­θεί και το ερώ­τη­μα του αν θα υπάρ­ξει κά­ποιος πόλος της ρι­ζο­σπα­στι­κής Αρι­στε­ράς που θα μπο­ρεί να κάνει πράγ­μα­τι μα­ζι­κή πο­λι­τι­κή, που θα μπο­ρεί να είναι παρών με στοι­χειώ­δη απο­τε­λε­σμα­τι­κό­τη­τα και μέσα στις επό­με­νες εκλο­γι­κές μάχες.