Εμβληματική μορφή του πολιτισμού, της ανατρεπτικής, σύγχρονης μουσικής, ένας διανοούμενος του πολιτισμού και της τέχνης, ο Θάνος Μικρούτσικος
ήταν μια από τις ψυχές της «μεταπολίτευσης», τη σημάδεψε με τα
τραγούδια του, αποτύπωσε το ριζοσπαστικό της πνεύμα, δεν έμεινε όμως
μόνο σε αυτή, δεν την διαχειρίστηκε. Η μουσική, ευρύτερα η πολιτιστική
και πολιτική του δράση, ήθελε να σπάει τα όρια, «να χορέψει πάνω στο
φτερό του καρχαρία», να κινεί το νήμα της ιστορίας σε πείσμα όσων έλεγαν
ότι «ξοφλήσαμε».
Ο Θάνος Μικρούτσικος έφερε με την αισθητική του ένα νέο επαναστατικό πνεύμα στη μουσική,
έναν άνεμο ανατροπής, πειραματισμού και τόλμης. Βασισμένος και
στρατευμένος στην υλιστική αντίληψη της ιστορίας, προώθησε και ανέπτυξε
την τέχνη ως αισθητικό εργαλείο για την απελευθερωτική προσέγγιση του κόσμου.
Τόλμησε την δημιουργική συνάντηση της λαϊκής μουσικής με τη λόγια,
γνωρίζοντας σε βάθος και δουλεύοντας και με τις δύο. Επιχείρησε, με
μοναδική επιτυχία, να σκαλίσει σε βάθος την ποίηση, τη λαϊκή παράδοση
και διαφορετικές μουσικές φόρμες, χωρίς τυπικά όρια και στερεότυπα.
Σκοπός του ήταν να βυθιστεί και να εκφράσει τις αγωνίες του λαού και της
νεολαίας, τα νοήματα κάτω από τις λέξεις και τα συνθήματα, τελικά τις
αξίες και τα ιδανικά της κομμουνιστικής απόπειρας. Δεν έμεινε στην
επιφανειακή προσέγγιση, το τετριμμένο και το εφικτό, το «φαίνεσθαι», την
αναπαραγωγή του αστικού πραγματισμού. Δεν έμεινε στην επιτυχία του,
αλλά επανέρχονταν ακόμη και στο ίδιο του το έργο με τόλμη και νέες
προσεγγίσεις.
Συνέβαλε όχι μόνο πρακτικά μέσα από το έργο του, αλλά και
θεωρητικά μέσα από τις παρεμβάσεις του για το χαρακτήρα της τέχνης και
το ρόλο των καλλιτεχνών, στην προσπάθεια διαμόρφωσης ενός πολιτισμού της χειραφέτησης.
Μίλαγε, τραγούδαγε, αναζητούσε με την ποίηση του μέλλοντος,
όχι τη μιζέρια του παρόντος. Γι αυτό αγαπήθηκε από το λαό, τη νεολαία,
τους εργαζόμενους και τους ανθρώπους των λαϊκών στρωμάτων που ρούφηξαν
το έργο του, ακόμα και όταν οι «ειδικοί» το έβλεπαν με καχυποψία. Κυρίως
αγκαλιάστηκε από τους μαχόμενους ανθρώπους, στον καθημερινό αγώνα αλλά
και στις φλόγες των εξεγέρσεων, από αυτούς που δεν συμβιβάζονται,
τολμούν, αναζητούν, επαναστατούν.
Η
βαθιά αισιόδοξη, ανεκτίμητης καλλιτεχνικής αξίας και ανατρεπτική του
μουσική έχει αφήσει το δικό της σημάδι στην ιστορία του λαού μας. Κυρίως
γιατί εκφράζει τη δυνατότητα για ένα καλύτερο κόσμο, χωρίς
εκμετάλλευση, πολέμους, κέρδη, ιδιοκτησία.
Το ΝΑΡ και η νεολαία Κομμουνιστική Απελευθέρωση νοιώθουν μεγάλη τιμή που συνεργάστηκαν με τον Θάνο Μικρούτσικο, που τίμησε αρκετές φορές με την παρουσία του εκδηλώσεις και τα φεστιβάλ των Αναιρέσεων.
Ο
Θάνος Μικρούτσικος «έφυγε», αλλά τα τραγούδια του θα είναι κοντά μας
και εμείς πάντα θα τραγουδάμε και θα κάνουμε πράξη τον ποιητή και τον
συνθέτη που μας καλεί να πάρουμε:
«του καιρού τ’ αλφαβητάρι
και της αγάπης λόγια φυλαχτό
για να βρει πάλι ρίζα το χορτάρι,
πάρε την ελπίδα και τη χάρη
ψηλά να πας να χτίσεις κιβωτό
με την ελπίδα μόνο και τη χάρη».
και της αγάπης λόγια φυλαχτό
για να βρει πάλι ρίζα το χορτάρι,
πάρε την ελπίδα και τη χάρη
ψηλά να πας να χτίσεις κιβωτό
με την ελπίδα μόνο και τη χάρη».
Καλό ταξίδι σύντροφε Θάνο, τα τραγούδια σου θα μας συντροφεύουν στις γραμμές των οριζόντων του κομμουνισμού της εποχής μας.
- ΝΑΡ για την Κομμουνιστική Απελευθέρωση
- νεολαία Κομμουνιστική Απελευθέρωση
29/12/2019
ΑπάντησηΔιαγραφήΈφυγε από τη ζωή σε ηλικία 72 ετών, το απόγευμα του Σαββάτου, μετά από γενναία μάχη με τον καρκίνο ένας από τους μεγαλύτερους μουσικοσυνθέτης της χώρας, ο Θάνος Μικρούτσικος.
Ο Θάνος Μικρούτσικος γεννήθηκε το 1947 στην Πάτρα. Σπούδασε πιάνο στην Φιλαρμονική Εταιρία Πατρών και στο Ελληνικό Ωδείο. Άρχισε να συνθέτει στα τέλη της δεκαετίας του ’60, αλλά στη δισκογραφία εμφανίστηκε το 1975, με τον δίσκο “Πολιτικά τραγούδια”, που βασίστηκε σε μελοποιημένα ποιήματα των Ναζίμ Χικμέτ και Βολφ Μπίρμαν με ερμηνεύτρια την Μαρία Δημητριάδη.
Τα πρώτα χρόνια της δισκογραφίας του εμφανίστηκε στρατευμένος στο πολιτικό τραγούδι με σπουδαίους μελοποιημένους δίσκους σε ποίηση Μαγιακόφσκι, Μάνου Ελευθερίου, Μπρεχτ και άλλους. Οι δίσκοι του “Καντάτα για τη Μακρόνησο”, “Τροπάρια για Φονιάδες”, “Φουέντε Οβεχούνα”, “Τραγούδια της Λευτεριάς” , “Μουσική πράξη στον Μπρεχτ”, είναι μέσα στο κλίμα των αγώνων της Μεταπολίτευσης της περιόδου 1975-78.
Στη συνέχεια, ήρθε ο πολύ σημαντικός δίσκος “Σταυρός Του Νότου”, ένα από τα διαμάντια της ελληνικής δισκογραφίας σε ποίηση Νίκου Καββαδία. Ο συνθέτης άφησε στη δισκογραφία δύσκολα έργα που πειραματίστηκε με την ηλεκτρονική μουσική. Όμως ταυτόχρονα έδωσε στην ελληνική μουσική και αξεπέραστα λαϊκά τραγούδια. Αθάνατα θα μείνουν το “Ερωτικό” με την φωνή του Μανώλη Μητσιά, η “Ρόζα”, το “Πάντα Γελαστοί” και το “Για μια Ντολόρες” με την φωνή του Δημήτρη Μητροπάνου.
Συνεργάστηκε με όλη την αφρόκρεμα του ελληνικού τραγουδιού: Χάρις Αλεξίου, Βασίλη Παπακωνσταντίνου, Γιάννη Κούτρα, Αφροδίτη Μάνου, Δήμητρα Γαλάνη, Χάρη και Πάνο Κατσιμίχα κ.α. αλλά και καλλιτέχνες διεθνούς φήμης, όπως με την ιταλίδα τραγουδίστρια “Milva” και τον αμερικάνο σαξοφωνίστα Gary Burton.
Ασχολήθηκε με όλα σχεδόν τα είδη της μουσικής. Είχε γράψει όπερες, συμφωνική μουσική, μουσική δωματίου, μουσική για το θέατρο και τον κινηματογράφο, πειραματική μουσική. Το κύριο γνώρισμα στον ήχο του είναι ότι κατόρθωσε παντρέψει τη μορφή του ελληνικού τραγουδιού με στοιχεία από την κλασική και σύγχρονη δυτική παράδοση, τη μίξη των τονικών και ατονικών στοιχείων και τη μορφική παραλλαγή. Κατάφερε να συνθέσει μουσική πάνω σε μαθηματικά μοντέλα στην βάση που δίδαξε ο Ιωάννης Ξενάκης.
Το έργο του αναγνωρίστηκε και στο εξωτερικό. Συμμετείχε σε πολλά διεθνή φεστιβάλ μουσικής (Λονδίνο, Γλασκόβη, Εδιμβούργο, Παρίσι, Λιλ, Λυών, Ρενς, Μονπελιέ, Βρυξέλλες, Λιέγη, Γενεύη, Λοζάννη, Βαρκελώνη, Μαδρίτη, Βερόνα, Φλωρεντία, Βερολίνο, Δρέσδη, Λειψία, Βιέννη, Κωνσταντινούπολη, Βουδαπέστη, Βουκουρέστι, Κωστάντζα, Νόργουιτς, Λουϊζιάνα, Σικάγο, Χονγκ Κονγκ, Μπουρζ, Μιλάνο, Λισαβόνα, Άγκυρα, Μοντεβίδεο, Μπουένος Άιρες, Σάο Πάολο, Κάιρο κ.α.) Ο Θάνος Μικρούτσικος ήταν μέλος της Ένωσης Ελλήνων Μουσουργών. ενώ έχει διατελέσει μεταξύ άλλων, καλλιτεχνικός διευθυντής στο Μέγαρο Μουσικής, Υπουργός Πολιτισμού κ.α. και έχει αναγνωριστεί για τη μουσική του δραστηριότητα επίτιμος δημότης σε πολλές πόλεις της Ελλάδας.
Οι (τις περισσότερες φορές) άστοχες πολιτικές του κινήσεις, δεν επηρέασαν το σπουδαίο καλλιτεχνικό του έργο το οποίο ανύψωσε τον πνευματικό κόσμο των εργαζομένων, της νεολαίας και των φτωχών λαϊκών στρωμάτων. Το έργο θα μείνει μια σπουδαία παρακαταθήκη στην σύγχρονη ελληνική μουσική. Η ΟΚΔΕ εκφράζει τα ειλικρινή συλλυπητήρια της στους συγγενείς και τους φίλους του.